taqbaylit (tazwawt)


a baba wetn-aɣ!! a mmi ɛqlen-aɣ!!
a rebbi efk-d ameččim anečč aneqqim ,ad nefk i yezgaren alim ,ad nernu i tyuẓad aclim!
a s-neṣber i rebbi, ad nernu i lɛebd
abu snat bru i yiwet
acu k-ixussen, ay aɛeryan? d tixutam.
ad nerreẓ wala ad neknu
aḍar ma inuda, ad d-yawi lada.
adfel yekkaten deg udrar, ssem-ines di swaḥel
adɣer yessen anda d-ijebbed idim
adred aydi heggid aɛekkaz!!
aɛebbuḍ urɣib, win i t-itebɛen ur yesɛa aḥbib
afḍis ur yettuɣal ara d afḍis alamma ddzen-t yefḍisen
afus deg ufus tiɛkumt i ẓẓayen ad t-ifsus
afus ur tezmireḍ ad t-tɣezzeḍ, suden-it.
aɣrum d zzit ṛebbi iɛuz-it
aɣyul mi yenti yiger, mkul ass ad yesniger
aḥeqqar ekkes-as, neɣ ernu-y-as
aḥlil a wi yeẓran, aḥlil a wi ur neẓri
aken i s-yenna wuccen, awi yufan lexrif xerfayen, tafsut ɛamayen, tagrist d unebdu yumayen.
akken i tt-id-seww tderɣalt a teččen waraw-is
akken qerrḥent i neffɛent
akken teɣli zerriɛa ad temɣi
akken yella wass ad t-yekes umeksa
ala win yewten d win yettwawten i izran d acu i yellan daxel n teylewt.
alamma ijuǧǧeg lemleḥ (tissent)
alla idurar ur nettemnilli
am lmal am imawlan
am tegnawt n meɣres, yal ass d anefḍes, sked win ur tessames
am tfunast d-yurwen inisi: ma teǧǧa-t d mmis, ma tmecceḥ-it d isennanen
am tisegnit daxel n walim
am tmes seddaw walim
am tmuɣli n wuccen s ulli!
am tufra n waɣyul deg temmu
am tyerza n welɣem, ayen ikrez at yeɛfes s iḍarren-is.
am win iceṭḥen i uderɣal
am win isewwayen lexrif s iḍudan
am win ixeddmen ar xalt-is
am win yebran i ṭbel s aman
am win yeddalen iṭij s uɣerbal
am win yessiriden i wakli
am win yettargun lexrif di llyali
am win yettɛawaden iyeɣssan asewwi
am wina yettnadin f izuran n tagut.
am yiẓẓan ugertil ,simmal tettenḍeḍ-ten ,simmal keččmen ar daxel yerna ttfuḥun ugar
amek ara msefhamen sin ma d uɛwij wis tlata?
amennuɣ g izem, yiwen wass, amennuɣ n weqjun yal ass
amennuɣ n yizem yiwwas, win n uydi kullas
ameyez uqbel aneggez
amin iteksen isselufen i weqjun
amin yebɣan ad t-izeg war turiw
amrabeḍ ur neɣri, tifit teqbuct n yiɣi
amseksu s ddaw n texsayt
amurbihen-ik a baba ur tessɛiḍ win ara k-yewwten
anda tettwasneḍ dayen telliḍ i teswiḍ, anda-ken ur tettwasneḍ dayen tarsiḍ ay teswiḍ
anda ybecc weɣyul ad yernu gma-s
anda-ken i d-zedmeɣ i d-sbuhtem
anda-ken zaden rreyas i yeɣreq lbabuṛ
aneggeɛ d akellex ? aṛeggeɛ d asexwleɛ
anida ḍemɛeɣ tafat i yufiɣ lehwa tekkat
ansa i d-yezdem i d-skuccḍeɣ
ansa i s-tekkiḍ i d tasawent
anta ttejra ur nesɛi aẓar
anti ixef-is! din-a i tuḍen ic-is!!
anwa i kem-icekṛen a tislit? d yemma teḥder xalti!!!
aqjun yesseglafen ur itett ara
ar d-illal ad as-nsemmi ḥlal.
ar d-mɣi ad ban, d lubyan neɣ d ajilban
argaz d agugam, yerna-yas naddam
argaz d lsas, tameṭṭut d ajeggu alemmas
argaz ma txus-it tidet ula i d-as-d-yexdem limin
argaz yettwaqqan seg yiles
arnu-yas i lebḥeṛ aman!!
asif ad iruḥ a d-yuɣal ɣer lḥedd-is
ass d yir ddunit, iḍ d yir targit
at wexxam ṣebren, imɛezzan kefṛen
atmaten d atmaten, aɛebbuḍ yebḍaten
awal am ubeɣli, mi tekkseḍ yiwen, ad d-yeɣli wayeḍ
awal d aciri, mačči d assmiri
awal d lfeṭṭa,tasusmi d idehban.
awal ma wezzil yefra,ma ɣezzif ad yarew kra
awal ur nettwaqbal, am win yettseqqin deg uɣerbal
awer ikkes yillu izem i tqeḍɛit
awi yufa-n yiwen d nek,wayeḍ am nek
awtul xfif, rnan-as iḍebbalen
axir tidett yesseqraḥen walla lekdeb yessefraḥen
axxam d axxam-neɣ aqjun isseglaf fell-aɣ.
axxam mebla taɛrict am taddart mebla taqcict
axxam mebla tameṭṭut am lebḥeṛ mebla lḥut
axxam mebla tameṭṭut, arzag deg-s lqewt
axxam mebla tiɣemar am taddart mebla amɣar
axxam ur nesɛi tamɣart, am urti ur nesɛi tadekkart.
axxam yeččur d isɣaren, ula s wacu nehreɣ ulli
axxam-is ur d-as-yezmir, lǧameɛ yeṭṭf-as amezzir
ay acek uqeḍmir, lemmer i yeɛmir
ay aḍar jbu, a tiṭ cfu
ay aɣyul a bu cama, yeǧǧan leḥbab ɣef tama
ay argaz ay amaɣbun yeksan g welma am usardun
ay axxam i ɣer i d-nettaker, ass-a nusa-d a k-nakwer
ay iles illan d aksum, acu i k-irran d asennan
ayen akk i d-tenna yemma-k, tenna-yi-t yemma
ayen d-ifka wass, ičča-t yiḍ
ayen illan di tassilt atidissali uɣenja
azger ikerrez-itent, aɣyul yečča-tent
azger yaɛqel gmas !!
bu yiles medden yak-innes
ccɣel ma teǧǧiḍ-t d izem, ma teɛniḍ-t d awtul
ccreɛ igenni leɛmer yelli
cwiṭ i terwiḥt, cwiṭ i telwiḥt
d asɣar meḥquren i yesdarɣilen
d axxam i d aẓekka n ddunit
d lɛali-yi kan aqbab i wassen n waluḍ
d lḥuj i ɣ-yerran ɣer umezduɣ n tniri
d lqella n yergazan i k-yerran, a ɛli d argaz.
d win i yneqcen tibḥirt i yeẓran akal amek iga
dacu i tettnadiḍ ay aderɣal ? d tafat i wallen!
dacu ittefzeḍ a ɛemmi? d lazuq n yilindi
daɛwessu mčači d aɛekkaz i t-ttaṭṭaf
ddaw webrid nig wabrid leqrar-is d abrid
ddu d umeksa ad tekseḍ, ddu d ṭṭaleb ad tseɣreḍ
ddunnit d aḥriq yerɣan,win t-itebɛen degs yumes, laxart d ajgu ẓẓayen win t-irefden isers-it
ddwa n lxir d ccer
deg uccrured ɣer tikkli
di ndama igaɛziz limer
ečč ay aḍeggal ilmend n yili
ɛeddi ɣef weɛdaw telsiḍ, ur k-yeẓri f wacu tensiḍ
efk azal i umcic ad yettwali iman-is d aɣilas
efk-as ad yečč yizem, ad yas wass d netta ara k-yeččen
efk-iyi lehna ad ččeγ akal
eɣli d ay abexsis s imi, a k id-nečč s iɣimi.
ɛni ad tewwteḍ igenni s rrkel
gma-k a k-yeffeẓ ur k-yesseblaɛ ara
ḥanun zanun la tfareq lkanun
i d-icebbun si baba-s siwa ṭikkuk di lexla
i inekren laṣel-is d aɣyul
i teqreḥ tirgit ala win itt-i ɛafsen
ibeddel adrum s weɣrum.
ičča lmal, ifreḥ bab-is
iḍaq wul am tisegnit ula ansi itɛedi telqa
iḍarren-is deg ubellaɛ netta yettmami-d ddellaɛ
iɛac ur yeksib, immut ur d-iǧǧi
ifut-ik lefjer ay amɣar
igɛdan a zman lexrif, teqqim tayuga ur taɛlif!!
iles aẓidan itteṭṭeḍ tasedda
iles ittḥawalitent, aqerru ittaɣitent
iles uḥdiq, ul uḥriq
illa win izemren ad as-yini i yizem yettraḥ yimi-k
imɣi n saba maɛqul, s ddaw n tmurt i d-ittmuqul
inebgi n yiwen n wass d afessass, inebgi n ssin w ussan d amessass, inebgi n tlata wussan ṭṭef aɛekkaz ddu fell-as
iṛuḥ muḥ ad yawi muḥ, yuɣal ula d netta iṛuḥ
iṛuḥ wul ad yekkes lxiq yuffa leḥbab d imuḍan
iteddu ɣef uɛebbuḍ-is am wezrem
iṭij n meɣres, yessibrik iɣes.
ittwet yizem s asgen-is
ixamen ar daxel i selɣen
izem d mḥend ay t-inɣan, cciɛa iwwi-tt busellam
izem ur ileqqeḍ ara tiweḍfin(tiweṭṭufin)
kif kif nekk yid-k a lǧameɛ, neɣ tifeḍ-iyi s ugertil
kra n win yseɣeten awal, ala lεaṛ i deg yettnawal
kra yella, kra yerna!!
leɛlam icudden , wi yeqqimen yernu-d
leɛmer n at zik, lqedd n at tura
leḥmuregga n ṣbeḥ, heggit isɣaren i useqdeḥ, leḥmuregga n tmeddit, heggit a teǧǧaṛ ɛebbit
lekdeb imzendeq, acbayli yerreẓ, zit tɛelleq
lemɛanda n tnuḍin i yenɣan argaz ur nuḍin.
lemɛekki yettɛakki, netta d lexyal ibekki
lemer tayerza s wallen tili wufan ad yserwet (lemmer tayerza s w allen win yekkren ad yeserwet.)
lemmer i tent-iḥesseb ufellaḥ, ur tent-izerreɛ
lemmer yettuɣal lxir, yili yuɣal i wezger
lǧerḥ yeqqaz iḥellu, yir awal yeqqaz irennu.
lḥebs xas yebna s dheb isem-is lḥebs
lhemm ur d-nusi, d abrid kan ur d-yufi
llum yellan ɣef wuccen, rran-t-id ɣef uyaẓiḍ
lmut fell-aɣ tettgani, tarewla ula sani.
lward iregem-it leḥcic
ma ineqq usaru n leḥrir, ula d yir awal ineqq (lehdur neqqen)
ma rriɣ-am-d awal tezhiḍ, ma ǧǧiɣ-kem terḥiḍ
ma yifik gma-k laɣrus kker s afras d ttelqim, ma yiffi-k gma-k lebruj, bnu s lyajur urqim, ma yifi-k gm-ak meṭṭu ay aḥbib xdem neɣ qqim
mejjir yeǧuǧeg a yaɛquq acnaf yegr-d lbaṛquq
menyif timiqwa arebi walla tid n txarubt
meyya keccment, meyya teffɣent
mi ɣaben yizmawen ad sraɛrɛen yiḍan
mmi-s n tsedda meḥqur mi i t-ɛezlen igerfiwen
nemsefraq am ibawen ɣef lluḥ
nezzi ur nufi, neqqel ar iwzan-ni n ukufi
nnan-as i userdun, anwa i d-baba-k? yenna-yasen, jeddi d aɛudiw!
qeḍran ma yezwar s imi, tamemt ma tegra i wumi?
qeḍran ur idehhen rrfis, aɛdaw ur itettu axṣim-is
rebbi am uḍebbax, ečč txellṣeḍ
rebbi yettayal-aɣ lmut, nekkni nettayal-as lqut
rregmat d awal kan tisusaf d aman kan
ṛuḥ ay aɛṛab ar tafsut
ruḥeɣ a s-ɣizeɣ i baba-s, yerwel-iyi mmi-s s ugelzim
s ufella yecbeḥ yerqem, daxel mi iteldiḍ yerka
s yiɣil aberkan i ntett aɣrum azedgan
sdnen afus nebɣa armi itwɛan itruzu
seg asmi tenza tyuga, iccedha ukufi aεeqqa
simmal nettidir la nsell.
srewteɣ ɛebban wiyaḍ!!
ssbuɛ yettban deg wuftiyen
ssuq n lxalat ur iferru
suḥeb arkas ar d-tafeḍ assebaḍ
tameṭṭut iḥerzen tif tayuga ikerzen
tarewla temneɛ bab-is
tarruzi ur da-ttetjebbar tulfa
tasekkurt timellalin
tassusmi teɣleb tamusni
tasusmi d weltmas n tmusni
tasusmi d zzyen n- yimi.
tazemmurt yurwen tkennu
tejra ur nerri tili, ula wumi
temlal tasa d-way turew
temzi txeddem ɣef temɣer
temẓi txeddem ɣef temɣer, temɣer txeddem ɣef lmut
tenna-as tyaziṭ i mmis wwet ɣanbu imma-k ur tesɛi bubu
tenna-yas tejra i tqabact tḍurreḍ-iyi,  tenna-yas afus seg-m i d-yekka
tettaḍsa tixessi yemezlen ɣaf tin yuzan
tewweḍ tkerzza s ahdid
tfuk lɛid ay arrac, uɣalet ɣer tarɣaṭ akk d uɣiɣac
tikli n yizem
timɛayin uzal
timmuhbelt n leɛwacer, iḥemmlen seksu n yirden
tiniri yezgel usaku
tirga mxalfa
tissirt mara-atentaɣ di ryache, ula idazdeguen iɣuraf
ṭṭes ar azal, a d-tafeḍ sseɛd-ik mazal
ttif tiyiti s ugelzim, wala ɛecra s tqabact
ttmuqul ɣer zdat teduḍ ulama hafi
tuɣal luḍa d assawen
tuzzma ger leḥbab d ddwa
uccen i d-trebbaḍ a welqaḍi i yiri-k
uḍan n tziri rnu-ten ɣer wussan, argaz n diri rnu-t ɣer tsednan
ulac am win issarden udem-is s ufus-is
ulac anwa ara yafen imani-s, ala afellaḥ d mmi-s, d win ittaṭṭafen imi-s
ulac asedsu ma hudent tuɣmas, ulac sbeṛ ur nesɛi tilas, ulac wi yemmuten yegla s wayla-s
ulac ṭejṛa ur ihuz waḍu
ulac tirect ur nesɛi ara akerfa
ulac win izegren asif ur yebzig
ur d-ǧǧin imezwura ara d-inin ineggura
ur ḥemleɣ gma ur ḥemleɣ win ara t-yewten
ur iḥus ḥed iwsennan ala win yeddan ḥafi
ur iqris ugedid ur nɣilen waman
ur ittbeddil mejjir aẓar
ur qqar ayen ur tsineḍ, ur qqar ayen akk tesneḍ
ur ttamen aɛrab ma k-yini, ur ttamen iṭij di lyali
ur ttiẓid a k-ssbelɛen, ur ttirẓig a k-id-ssusfen
ur xeṭṭeb deg wass tmeɣra, ur d ttaɣ aɣyul di tefsut
ur yettak wezrem taqemuct!!
ur yettili yiwen d izem arma tella yemma-s d tasedda
urar n weqjun d tikerrac
urweɣ-t, ur d iyi-yuriw
wa yufa, wa yestufa ( yessekfa), wayeḍ yesmendag isufa
weqbel a kem-issineɣ jaḥeɣ, ma d tura rtaḥeɣ
werǧin i yesɛa weydi tamazirt
wi ur nesɛi tagmat meḥqur
wi ur nesɛi yemma-s ifuk rrbeḥ fell-as
wi yebɣan abɣer yesɛu-t, wi yebɣan lhemm yerwu-t
wi yebɣan ad yidir yemmet
win ɣef  i tɛedda abrid ur yelli wara, win ɣef iɛedant snat ur d-as-igri wara
win ibɣan ad ijeṛṛeb arfiq a t-yeǧǧ ar tegnitt n ddiq
win ibɣan ad yuzur yirqiq, win yebɣan ad yesgem yilqiq
win iddan d mmi-s n tsedda ad islek i yal cedda...atg
win ideg ur sɛiɣ nnfeɛ, a t-fkeɣ g ddfeɛ
win ifut wawal yini-yas sliɣ, win ifut wučči yini-yas ṛwiɣ
win ignen d yiḍan, ad d-yaǧew tissellufin
win imumi teεreq tikli n tsekkurt, ad yetbeε tin n tyaziḍt
win iwehhan yewwet, win yewwten yenɣa
win izerɛen aḍu ad yemger aɣebbar
win mi teɛreq ad ibdu axerreq
win qsen warẓaẓen ad yerr ttar ɣef tzizwa.
win ur neqbiḥ, laɛmeṛ yerbiḥ
win ur nuriw yuggad  nger, win yurwen yerwa a ḍegger.
win yebɣan ad izur lemqam ad izwir seg at wexxam
win yebɣan lesfenǧ yefk nana-s,win yebɣan ɛli yarwi-t-id
win yeččan yečča , win ur nečči tarbut tekkes
win yeddren ad t-id-addren
win yellan d lfahem yefhem, win yellan d abhim yewhem!!
win yeqqes wezrem yettaggad aseɣwen
win yessnen kra, yini-t. win ur nessin, ulac tiɣimit.
win yeṭsen di trakna a s-yeqqar ccetwa teḥma
win yeṭṭef inijel, yufa-d sebba yeḥṣel, yerra-tt iɣimi!
win yettruzun asalu ittedu akken yuffa mačči akken yebɣa
win yeṭṭsen deg leḥrir ak-yini tagrest n useggas-a teḥma
win yewwet laẓ s aɛebbuḍ itettu, win yewwet laẓ s aqerruy iceffu
win yewwi wassif, limer ad yaf ad-d yeṭṭef ula deg taɛfert
wwet azrem s aqerru
wwten ad aɣ-meḍlen ur zrin ara nekni d zerriɛa
xedmeɣ lxir, yuɣal-iyi d ixmiṛ!!
yal asɣar s wabbu-s
yal tizi teḥwaǧ aɛbaṛ, nekl lbarud ikfa-yi
yal wa d aɛkkaz i t-iwten
yečča lmal, yefreḥ bab-is
yeddem taɣaṭ yerḍ-d, yenna-yas rnu-d yelli-s
yeɛreḍ ad yecrured am tsekkurt, teɛreq-as tikli n tyaẓiṭ
yefka-d ṛebbi irden i yir tuɣmas
yefka-tt unebdu i lexrif
yeḥṣel wexlul di lɣiḍa
yekkat ifessi
yekred wefrux ad iselqeḍ babas!!
yenna-yas : tibkit tteẓẓeg lgelba, yenna-yas : iban f wudem-is
yenna-yas wuccen semum-it!
yennuɣ umeḍluε d uwackan, i ugercal dacu it-yecqan.
yenteq yennayer ɣer furar, yenna-y-s, ɛemmi furar, smill-itt neɣ att-smilleɣ
yesɛa wedfel tiseḍsa, s tufra i tent-iḍelu
yessusuf ɣer igenni, ttuɣalen-d ɣer yimi-s
yettaḍsa welɣem ɣef taɛrurt n gma-s
yettak laz bwabwa!!
yettban ussigna i d-yettawin lehwa
yettu ufarṭeṭu s zzin yettzuxxu, asmi id yekker d burebbu
yeṭṭukek wezger cenna, i weɣyul ayɣer yerna.
yewwet-d igenni, irad wayenni
yeẓra rebbi i yellan deg weɣyul, yekkes-as acciwen
yezzenz amguḍ, yuɣ aḥriq
yir meṭṭu yif-itt beṭṭu, yir argaz yif-it berru, yir zzwaǧ d deɛwessu
yir zayla ur tettdeqim, yir ṭejra ur tettleqim, yir lɛebd hdeṛ neɣ qqim
yiwen n wass i tkeḥḥel tyaziṭ, iwwi-tt ufalku
yiwen ur itettu aɛlaw aqdim, ala yir llqim
yiwen ur yeqqar ibawen-iw ur tewwan ara
yiwen weɛṛab yaɛmeṛ ssuq
yiwen yuggad nger wayeḍ yeqqr acḥal tesɛiḍ
yiwet tikkelt i tettɛaday ɣaf wucen
yuɣal uqelmun s iḍaren
yugar ucarig taffawett
yuker ḥedreɣ!! yeggul umneɣ!!
yusa-d ad izzizen, izzel iḍarren
yusa-d ubesli, ad yessufeɣ aneṣli.
ẓẓu! ṛebbi a d-yessemɣi

4 Commentaires

Plus récente Plus ancienne